Ατοπική δερματίτιδα, πως θεραπεύεται

Το δέρμα είναι το μεγαλύτερο όργανο του σώματος μας και καθημερινά, από τους εκατομμύρια πόρους που διαθέτει, αναπνέει και απορροφά διάφορα συστατικά, μέσω του αέρα ή με όποια επιφάνεια έρθει σε επαφή. Οι δερματικές παθήσεις αποτελούν πολύ συχνά ευρήματα του παιδιατρικού πληθυσμού, με την ατοπική δερματίτιδα να καταλαμβάνει την πρώτη θέση σε συχνότητα, με τάση αύξησης τις τελευταίες δεκαετίες. Η ατοπική δερματίτιδα ή έκζεμα είναι μία χρόνια υποτροπιάζουσα φλεγμονώδης πάθηση του δέρματος που εμφανίζεται συνήθως κατά το πρώτο έτος ζωής. Τα παιδιά, ως αγνοί οργανισμοί με αρνητικό ιστορικό λήψης χημικών φαρμάκων, επιστρατεύουν ως άμυνα απέναντι στα διάφορα ερεθίσματα την πρώτη ασπίδα που διαθέτουν, το δέρμα.

ΑΙΤΙΑ

Στην εκδήλωση της ατοπικής δερματίτιδας καθοριστικό ρόλο παίζει τόσο η κληρονομικότητα, όσο και παράγοντες, όπως αλλεργιογόνα (π.χ. τροφικά, αεροαλλεργιογόνα), ερεθιστικές ουσίες (π.χ. καλλυντικά, συνθετικά και πολυεστερικά ρούχα κακής ποιότητας, που αποτελούν προϊόντα της πετρελαιοβιομηχανίας και όχι της κλασικής κλωστοϋφαντουργίας), μεταβολές θερμοκρασίας και υγρασίας, λοιμώξεις και ψυχολογικά ερεθίσματα (π.χ. θυμός, απογοήτευση, άγχος). Επίσης, καλό είναι να γνωρίζετε ότι η έκθεση σε αντιβιοτικά αποτελεί έναν από τους κυριότερους παράγοντες κινδύνου για την εκδήλωσή της.

ΔΕΡΜΑΤΙΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ

Οι βλάβες της ατοπικής δερματίτιδας στην οξεία μορφή τους χαρακτηρίζονται από ερuθρότητα, έντονη ξηρότητα, οίδημα, διαβρώσεις και εκδορές του δέρματος, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να συνυπάρχει έκκριση υγρού (ορορροή). Ο έντονος κνησμός που τις συνοδεύει αποτελεί το παθογνωμονικό σύμπτωμα της ατοπικής δερματίτιδας σε όλες τις ηλικίες και το αίτιο για τον τραυματισμό και λύση του δέρματος με κίνδυνο τη μικροβιακή επιμόλυνση των βλαβών, κυρίως από σταφυλόκκοκο. Στη βρεφική ηλικία οι δερματικές βλάβες εντοπίζονται αρχικά στα μάγουλα, στο μέτωπο και το κεφάλι και στη συνέχεια επεκτείνονται και στις έξω επιφάνειες των άκρων και τον κορμό. Στην παιδική ηλικία, από τα 2 έτη έως την εφηβεία, η ατοπική δερματίτιδα  χαρακτηρίζεται από βλάβες που εντοπίζονται στις καμπτικές επιφάνειες (πτυχές) των γονάτων και των αγκώνων, αλλά και στους καρπούς, στις ποδοκνημικές, στους γλουτούς και στους μηρούς. Στο πρόσωπο, η δερματίτιδα υποχωρεί από τα μάγουλα και επεκτείνεται στην περιστοματική και περιοφθαλμική περιοχή.

ΠΡΟΛΗΨΗ – ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ

Αρχικά συνιστάται αποφυγή των περιβαλλοντικών παραγόντων, που προκαλούν έξαρση των δερματικών βλαβών. Τα ρούχα και όλα τα υφάσματα, που έρχονται σε επαφή με το δέρμα (σεντόνια, πετσέτες κ.α.) πρέπει να είναι βαμβακερά και κατά προτίμηση από οργανικό βαμβάκι με τις αντίστοιχες πιστοποιήσεις ποιότητας και να πλένονται με ειδικά υποαλλεργικά απορρυπαντικά. Επίσης, το δωμάτιο του παιδιού καλό είναι να καθαρίζεται και να αερίζεται συχνά, καθώς και να είναι ελεύθερο από ερεθιστικές ουσίες, μυρωδιές (αρώματα, εντομοαπωθητικά κ.α.), μοκέτες, χνουδωτά αντικείμενα και παιχνίδια, αγνώστου ποιότητος και προέλευσης, με τα οποία έρχεται σε επαφή το παιδί. Επίσης, προτείνεται η αποφυγή των υψηλών θερμοκρασιών στο δωμάτιο, διότι ο ιδρώτας συχνά έχει ως αποτέλεσμα την επιδείνωση του εκζέματος.Πέραν της αποφυγής των παραγόντων επιδείνωσης, σημαντικό ρόλο στην πρόληψη του εκζέματος παίζει το καθημερινό μπάνιο και η συχνή ενυδάτωση του δέρματος. Το μπάνιο του παιδιού καλό είναι να γίνεται χωρίς τη χρήση σφουγγαριού και το στέγνωμα του δέρματος απαλά και ταμποναριστά χωρίς τρίψιμο. Στη συνέχεια προτείνεται ενυδάτωση, εφαρμόζοντας καθημερινά, σε σχεδόν υγρό δέρμα, την κατάλληλη ενυδατική κρέμα. Εν τέλει, για να αποφευχθούν επιμέρους τραυματισμοί μέσω του κνησμού, καλό είναι τα νύχια του παιδιού να κόβονται συχνά.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η θεραπεία της ατοπικής δερματίτιδας περιλαμβάνει την αντιμετώπιση των επεισοδίων έξαρσης με σκοπό τη μείωση της φλεγμονής και του κνησμού. Η Κλασσική Ιατρική, σε περιόδους εξάρσεων, καταφεύγει σε περαιτέρω ενίσχυση της ενυδάτωσης του δέρματος και στην εφαρμογή κορτιζονούχας αγωγής τοπικά. Επίσης, επί εντόνου κνησμού, συνιστάται η χορήγηση αντιισταμινικής αγωγής, ενώ επί μικροβιακής επιμόλυνσης των βλαβών προτείνεται η χορήγηση αντιβιοτικής αγωγής.Από την άλλη πλευρά, η Ομοιοπαθητική αγωγή δονώντας τον οργανισμό σε κατάλληλες συχνότητες, τον ενισχύει συνολικά, με αποτέλεσμα οι δερματικές βλάβες σταδιακά να βελτιώνονται έως και να επιλύνονται. Επίσης, με τη χρήση της ομοιοπαθητικής αγωγής, αναχαιτίζεται η «ατοπική πορεία», κατά την οποία το 30-50% των παιδιών με έκζεμα θα εμφανίσει στο μέλλον νοσήματα, όπως αλλεργική ρινίτιδα, αλλεργική επιπεφυκίτιδα, άσθμα κτλ. Επιπλέον, όταν η Ομοιοπαθητική αγωγή εφαρμοστεί προληπτικά στη μητέρα κατά τη διάρκεια της κύησης ή στους γονείς πριν ακόμα τη στιγμή της σύλληψης, βοηθά στο να αποβληθούν οι χρόνιες προδιαθέσεις των γονέων, με αποτέλεσμα το παιδί να έχει πολύ μικρότερο κίνδυνο, λόγω κληρονομικότητας, να εμφανίσει ατοπική δερματίτιδα.Συμπερασματικά, η ατοπική δερματίτιδα ή έκζεμα αποτελεί την πιο συχνή δερματοπάθεια κατά την παιδική ηλικία. Παρά το ότι δεν εγκυμονεί άμεσους σοβαρούς κινδύνους για την υγεία, ο έντονος κνησμός, που τη συνοδεύει, υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής του παιδιού και καθιστά δύσκολη την καθημερινότητα μικρών και μεγάλων. Είναι πολύ σημαντικό να δώσουμε στα παιδιά μας τη δυνατότητα να απολαμβάνουν τον ύπνο και το παιχνίδι τους χωρίς ενοχλήσεις. Θεραπεύοντας αποτελεσματικά και ουσιαστικά την ατοπική δερματίτιδα, θα αποφευχθεί η εξέλιξή της σε αλλεργική ρινίτιδα ή αλλεργικό άσθμα, με μακροχρόνιες και σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία των μικρών ασθενών.

Παιδίατρος

Κοσμαρίκου Αλεξάνδρα

Δημ. Γούναρη 78, Πάτρα 262 24 – https://kosmarikou.gr/ – https://www.facebook.com/akosmarikou/

Το άρθρο αναδημοσιεύτηκε στο blog του momandme.gr μετά από άδεια του συγγραφέα, αποτελεί πνευματικό δικαίωμα και απαγορεύεται η περαιτέρω αναδημοσίευσή του χωρίς έγγραφη άδεια.